‘Als mens worden we geboren en het eerste contact dat we hebben zijn de 4 witte muren van het hospitaal. Vervolgens zitten we ons ganse leven tussen de 4 bakstenen muren van school en werk, alleen maar om tussen de 4 muren van een houten kist te eindigen. Die muren waarin we fysiek leven, zijn ook ons gedrag en denken gaan bepalen. We voelen een collectieve drang om iedereen in hokjes te duwen volgens religie, cultuur en politieke voorkeur. De angst voor onszelf, voor wat anders en onbekend is, de behoefte aan macht en dominantie maakt dat we de behoefte voelen om anderen te elimineren. En dat terwijl we tenslotte allemaal hetzelfde, allemaal gewoon mens, zijn.
Tijdens het schilderen luister ik soms tot 4 uur per dag naar politieke podcasts. Dat is veel doemdenkerij die in mijn brein terechtkomt. En toch slaag ik erin al die onheilspellende informatie te gebruiken als tegengewicht en als kleurrijke, vrolijke vensters op de wereld, die uitnodigen tot een levendige en verbindende dialoog, met elkaar.
Er zijn gigantische, globale verschuivingen aan de gang. We bevinden ons op een cruciaal en zelfs gevaarlijk scharnierpunt waarbij de vraag is hoe de volgende generaties met die uitdagingen zullen omgaan. Hoe gaan de kinderen van vandaag als volwassenen kijken naar ons, hun voorouders, die hun erfenis toch wel flink verknoeid hebben? Het zal hoe dan ook extra uitdagender worden om wat scheefgegroeid is enigzins recht te zetten omdat alles zo nauw samenhangt met elkaar. De wereld is een ingewikkeld geopolitiek kluwen geworden waarin het vinden van betrouwbare informatie zelfs al niet meer vanzelfsprekend is.
Hoe ouder ik word, hoe moeilijker ik het vind om de mens in zijn kern te begrijpen. Er is geen enkel levend organisme dat zich met evenveel passie tracht te vernietigen als de mens. Het zoeken naar schoonheid en boodschappen van hoop doet me steeds vaker wegvluchten in mijn tuin.
Pas wanneer we erin slagen om steden te bouwen volgens de harmonie en de diversiteit die we terugvinden in de natuur zullen we kunnen spreken over menselijke steden. Kinderen die vandaag opgroeien in een stad hebben geen enkel gevoel meer met de seizoenen. Hun leefomgeving is zodanig mineraal opgebouwd dat er nauwelijks nog een boom te bespeuren is. Hoe wil je dat die generatie zich gaat bekommeren om pakweg het Braziliaanse amazonegebied?
De oplossing is om het beetje natuur dat we nog hebben te beschermen door in de hoogte te bouwen en daarin zoveel mogelijk groen te integreren. Architect Jean Nouvel bewees in São Paulo met Cidade Matarazzo dat zoiets perfect mogelijk is. De honderden metershoge bomen die in de woontoren werden geplaatst creëerden een jungle midden in de stad waar insecten, vlinders en vogels in harmonie leven met de mens. De sculptuur The Brazil Emerald Lupine die ik er mocht neerzetten is dan ook een pleidooi voor de restoratie van die relatie tussen natuur en samenleving.
Ook cultuur moet naar de woonkernen gehaald worden. Slechts 1% van de mensen bezoekt regelmatig een museum. Kunstbeleving is voor het overgrote deel van de mensen nog steeds iets elitairs. Het empatisch benutten van de publieke ruimten met kunst kan een stad transformeren.
Maak van openbare ruimtes de woonkamers van de samenleving! Er zijn fantastische voorbeelden in het buitenland die ter inspiratie kunnen dienen zoals The High Line in New York, een tot park omgetoverde goederenspoorweg, die intussen drukker bezocht wordt dan Central Park. Een buurt herleeft, cirminaliteitscijfers dalen en er komt meer sociale verbinding en tolerantie als er geïnvesteerd wordt in gemeenschappelijke ontmoetingsruimten. Ook het Millenium Park is zo’n project dat door het samenbrengen van natuur en kunst op korte tijd uitgroeide tot zowat de populairste bestemming in Chicago. De bewoners benoemen het park intussen als het mooiste wat de stad te bieden heeft.
Alleen maar de auto weren uit de stad zal niet voldoende zijn om bij te dragen aan haar leefbaarheid. Doe iets constructiefs met de ruimte die vrijkomt, geef ze terug aan de mensen die er wonen en die tenslotte het kloppende hart van een stad vormen. Mijn droom en vurige hoop is dan ook dat ik via mijn werk kan bijdragen aan de wereld die we met z’n allen missen, een plek waarin de intellectuele schoonheid van de natuur terug gezien en omhelsd wordt.’
“Het empatisch benutten van de publieke ruimten met kunst kan een stad transformeren. Maak van openbare ruimtes de woonkamers van de samenleving!”
