De samenleving digitaliseert. Zelfs een traditionele wereld als die van de kunst ontsnapt daar niet aan.
‘Wie niet meestapt in het verhaal van online veilingen, loopt als koper of verkoper veel kansen mis’, zegt Carlo Bonte, CEO van het gerenommeerde Brugse veilinghuis Carlo Bonte Auctions. ’s Lands bekendste veilingmeester sinds Stukken van mensen is een echte believer en voorloper als het over digitalisering van zijn vak gaat. Er is de voorbije jaren heel wat gebeurd. De ene crisis volgt de andere snel op, maar daar lijkt de kunstmarkt voorlopig weinig hinder van te ondervinden. ‘Ik werkte in 2008 in Londen ten tijde van de financiële crisis en toen is de kunstmarkt met 30 procent gedaald. Dat is nu niet het geval’, stelt Bonte. ‘Misschien strooit de inflatie nog roet in het eten, maar ik denk het niet. Als de inflatie stijgt gaan mensen misschien sneller een stuk verkopen en is er een groter aanbod, waardoor de prijzen misschien wat zakken en er meer gekocht wordt.
De digitalisering gaat bij Carlo Bonte Auctions zelfs zo ver dat het veilinghuis geen publieke veilingen meer organiseert.
‘Er is in maart nog een Rene Magritte verkocht voor 73 miljoen euro. Dat is driemaal zoveel als Magrittes vorige record. Er is nog altijd geld voor kunst. En wie geen fondsen heeft, gaat geen kunst kopen. Dat verandert niet.’
Veilingen volledig online
Wat wel verandert is de manier waarop kunst gekocht wordt. Vroeger had je als verzamelaar of handelaar gewoonweg niet de kans om in China of de VS te kopen op een veiling. Dankzij de digitalisering kan dat nu zonder probleem. ‘De traditionele manier van kunst kopen en verkopen werkt uiteraard prima, maar is traag’, zegt Bonte. ‘De markt digitaliseert, en als je niet mee bent, krijg je als koper, verkoper of verzamelaar minder kansen.’
‘Wij hadden voor corona al in technologie geïnvesteerd en zijn in zee gegaan met een Amerikaanse partner dankzij wie we nu een wereldwijd bereik hebben. Dat is natuurlijk een grote meerwaarde voor klanten die via ons hun stukken willen verkopen. Op de traditionele manier hadden we nooit een dergelijk bereik.’
De digitalisering gaat bij Carlo Bonte Auctions zelfs zo ver dat het veilinghuis geen publieke veilingen meer organiseert. ‘Ik denk dat we daarin uniek zijn. We organiseren wel nog kijkdagen voor geïnteresseerden, maar zelfs dat is eigenlijk niet meer nodig. We drukken ook al twee jaar geen catalogi meer, we focussen volledig op online.’
En ja, er komt tegenwind van traditionele klanten. De traditionele markt van kunstveilingen richt zich immers tot een ouder publiek. ‘We wisten dat die tegenwind ging komen en we aanvaarden dat’, zegt Bonte. ‘Maar we hebben dat opgevangen door voor ons oudere publiek persoonlijke infosessies te organiseren waarin we hen leren omgaan met de moderne technologie van online veilingen.’
Niet (alleen) voor de elite
De duurste stukken verkocht de veilingmeester de voorbije jaren aan mensen die zijn veilingzaal zelfs niet binnengekomen zijn. ‘En dat is logisch, want het is zo gemakkelijk geworden. We hebben klanten uit Zuid-Amerika die vóór corona op buying trip kwamen in Europa. Voor zulke klanten zijn online veilingen een droom. We hebben twee topfotografen in huis die fantastische foto’s maken, er zijn uitgebreide rapporten bij elk kunstwerk, je kan de geschiedenis van een stuk perfect traceren… Het is fantastisch.’
Door de digitalisering is de kunsthandel als een online game geworden. Bonte vindt dat geweldig. ‘Het is fun. We spreken nu ook een jonger publiek aan, zij het vooral met vintage en design. Kunst is niet enkel voor de elite en dat is er nu juist zo leuk aan. Of je nu gitaren, of wijn of kunst verzamelt, het komt allemaal aan bod op online veilingen.’
Naast digitalisering heeft Bonte zwaar ingezet op de transparantie van de kunstmarkt. ‘De nieuwe kopers die vroeger misschien de stap niet durfden te zetten, krijgen door die transparantie die wereldwijd geldt, niet alleen een prijsindicatie en meer informatie over het stuk dat ze kopen, maar ook meer vertrouwen. En dat is toch belangrijk als je duizenden euro’s neertelt’, besluit hij.
